6 Onderhoud kapitaalgoederen

Algemeen

Binnen de gemeente is een groot vermogen geïnvesteerd in kapitaalgoederen als wegen, openbare verlichting, riolering, groen en gebouwen. Deze kapitaalgoederen zijn van cruciaal belang voor wonen, werken, vervoer, recreatie en huisvesting van de gemeentelijke diensten en instellingen. Het gewenste kwaliteitsniveau voor gebruik, inrichting en beheer wordt door de raad vastgesteld met beleidsplannen en door het college uitgewerkt in de diverse beheer- en uitvoeringsplannen.

Een omvangrijk deel van de begroting is bestemd voor het onderhoud van kapitaalgoederen in de openbare ruimte. Het is van belang dat hierover een zorgvuldig beheer wordt gevoerd, want het is juist de kwaliteit van de openbare ruimte die door de inwoners vaak intensief wordt beleefd.

Met het in de raadsvergadering van 25 september 2017 vastgestelde beleidsplan Integraal beheer openbare ruimte (IBOR) is de gewenste onderhoudskwaliteit voor de meeste  kapitaalgoederen in de openbare ruimte vastgelegd. Met het vastgestelde niveau wordt ingezet op het handhaven van de groene, veilige, duurzame en nette kwaliteit van de openbare ruimte. In het  beleidsplan zijn de verschillende kwaliteiten uitgewerkt per functiegebied en worden de accenten per kern toegelicht. Onderstaande figuur geeft een samenvatting van de  vastgestelde inrichting- en onderhoudskwaliteit. De onderhoudskwaliteit wordt gemeten volgens de (beeld)kwaliteitscatalogus openbare ruimte van het CROW (Publicatie 323).

Om de inrichting- en gebruikskwaliteit te ondersteunen is een passend onderhoudsniveau nodig.
Een duurzame veilige, nette en groene omgeving is een kernkwaliteit van de kernen en het buitengebied van de gemeente Dalfsen en deze wil de gemeente overal bieden.

Basis, voor de hele openbare ruimte biedt de gemeente een minimaal B-niveau voor de technische staat (duurzaam, heel en veilig) en een AB-kwaliteit voor de reiniging (schoon), het aanzien van verhardingen wordt op C-kwaliteit gehouden.

Hoog, het groen wordt op een A-niveau onderhouden. Dit geld dus voor dorpscentra, de begraafplaatsen en de hoofdinfrastructuur. De reiniging heeft ook in deze gebieden een AB-kwaliteit, het aanzien van verhardingen wordt op C-kwaliteit gehouden.

Functiegebied

Inrichting

Onderhoud

Groen

Verharding

Verlichting

Spelen

Meubilair

Water

Civiele kunstwerken

Reiniging

Dorpcentra

Hoog

A

B/C

A

B

B

B

B

A B

Hoofdinfrastructuur

Basis / Hoog

A

B/C

B

B

B

B

B

A B

Begraafplaatsen

Hoog

A

B/C

B

B

B

B

B

A B

Woonwijken

Basis

B

B/C

B

B

B

B

B

A B

Bedrijventterreinen

Basis

B

B/C

B

B

B

B

B

A B

Recreatie en sport

Basis

B

B/C

B

B

B

B

B

A B

Maatschappelijk & dienstverlening

Basis

B

B/C

B

B

B

B

B

A B

Buitengebied

Basis

B

B/C

B

B

B

B

B

A B

A Goed (mooi en comfortabel)
B Voldoende (functioneel)
C Matig (onrustig beeld, discomfort of enige vorm van hinder)

In deze paragraaf worden voor de kapitaalgoederen wegen, infrastructurele (civiele) kunstwerken, openbare verlichting, riolering, water, openbaar groen en gebouwen achtereenvolgens aangegeven:

  1. Het beleidskader;
  2. Kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren;
  3. Financiële consequenties beleidsdoel.

Voordat we daarmee starten, volgt eerst een samenvattend overzicht van de actualiteit van onze plannen en de verwerking daarvan in deze jaarrekening.

Beleidsplan

Betreft periode (vaststelling)*

Financieel
verwerkt in begroting

Integraal beheer openbare ruimte

2017 - 2021 (2017)

Ja

Licht in de Openbare Ruimte

2016 - 2020 (2016)

Ja

Gemeentelijk verkeers- en vervoersplan

2016 - 2026 (2016)

Ja

Groenstructuurplan

2013 - 2017 (2013)

Ja

Gemeentelijk rioleringsplan (GRP)

2017 - 2020 (2017)

Ja

Landschapsontwikkelingsplan (LOP)

2010 - 2020 (2010)

Ja

Beheerplan

Betreft periode (vaststelling)*

Financieel
verwerkt in begroting

Beheerplan onderhoud gem gebouwen

2019-2023 (2018)

Ja

Wegenbeheerplan

2017 - 2020 (2017)

Ja

Civiele kunstwerken

2018 - 2022 (2017)

Ja

Uitvoeringsprogramma GVVP

2016 - 2018 (2016)

Ja

Speelplaatsenbeheersplan

2019 - 2023 (2019)

Ja

Rioolbeheerplan

2015 - 2018 (2014)

Ja

Berm- en slootbeheersplan

(1998)

Ja

*) De looptijd van een aantal plannen is inmiddels verstreken. Hieruit vloeien geen consequenties voort. De 'oude' plannen zijn nog toepasbaar en worden (waar nodig) binnen afzienbare tijd geactualiseerd of geëvalueerd. Voor een aantal genoemde beleids- of beheerplannen betekent dit concreet;

  • groenstructuurplan, evaluatie in 2020. De uitkomsten daarvan worden verwerkt in de omgevingsvisie en het omgevingsprogramma;
  • rioolbeheerplan, actualisatie in 2020.

In december 2017 heeft de commissie BBV de notitie materiële vaste activa uitgebracht. De notitie bevat een aanscherping ten opzichte van eerder gepubliceerde notities. Dit betekent:

  • In geval van achterstallig onderhoud, waarbij sprake is van kapitaalvernietiging en/of onveilige situaties, wordt op basis van artikel 44 lid 1a BBV een voorziening gevormd;
  • Een beheerplan dient recent te zijn (maximaal vijf jaar oud ten opzichte van het verslagleggingsjaar). Dit is een richttermijn waar gemotiveerd van kan worden afgeweken. De plek om dit te doen is de paragraaf ‘Onderhoud kapitaalgoederen’.

Hiermee komt meer nadruk te liggen op  achterstallig onderhoud en de beheerplannen. Dit vraagt om zogenaamd asset management, waaronder wordt verstaan “de systematische en gecoördineerde activiteiten waarmee een organisatie haar bedrijfsmiddelen optimaal beheert (vanaf de investering) en prestaties, risico’s en kosten over de levensduur volgt met als doel een optimale bijdrage te leveren aan de strategie van de organisatie”.

In dit verband heeft de accountant ons via de management letter 2018 gevraagd een analyse op hoofdlijnen op te stellen over hoe het assetmanagement is geregeld ten aanzien van de hoofdcategorieën van de gemeentelijke bezittingen. Bij aanvang van het 4e kwartaal van 2019 zijn we gestart met het maken van een analyse van de kapitaalgoederen. De definitieve rapportage hierover wordt medio 2020 afgerond en vastgesteld.